Τα μανιτάρια ταξινομούνται ως λαχανικά στον χώρο τροφίμων, αλλά στην ουσία ανήκουν στην κατηγορία των μυκήτων και παρέχουν πολλές σημαντικές θρεπτικές ουσίες.

Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών έχει συνδεθεί με τη σωστή διατροφή και τον  υγιεινό τρόπο ζωής. Σύμφωνα με μελέτες η κατανάλωση, μη επεξεργασμένων τροφίμων, όπως είναι τα μανιτάρια, φαίνεται να μειώνουν τον κίνδυνο της παχυσαρκίας καθώς και τη εμφάνιση νοσημάτων όπως  ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις. Η διατροφή με μανιτάρια βοηθά στην  καλή υγεία της επιδερμίδας και των μαλλιών, καθώς και στην αύξηση της ενέργειας με παράλληλη  μείωση του συνολικού σωματικού βάρους.

1) Καρκίνος

Τα μανιτάρια είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως άλλωστε τα καρότα, οι ντομάτες, οι πιπεριές και  βοηθούν να απαλλαγεί ο οργανισμός από τις ελεύθερες ρίζες, ένα είδος χημικής ουσίας που μπορεί να βλάψει τα κύτταρα και δυνητικά μπορεί να οδηγήσει σε μορφές καρκίνου.  (Πηγή:  National Cancer Institute)

Το σελήνιο είναι ένα μεταλλικό ιχνοστοιχείο που δεν περιέχεται στα περισσότερα φρούτα και λαχανικά, αλλά περιέχεται στα μανιτάρια. Παίζει ρόλο στην λειτουργία των ηπατικών ενζύμων, και βοηθά στην αποτοξίνωση ορισμένων  καρκινογόνων ενώσεων του οργανισμού. Επιπλέον, το σελήνιο αποτρέπει της φλεγμονές και μειώνει την εμφάνιση όγκων 

Η βιταμίνη D, που επίσης περιέχουν τα μανιτάρια, έχει επίσης αποδειχθεί ότι αναστέλλουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων, συμβάλλοντας στην ρύθμιση του κύκλου κυτταρικής ανάπτυξης. Τοποθετώντας φρεσκοκομμένα μανιτάρια στον ήλιο αυξάνεται σημαντικά η περιεκτικότητα τους σε βιταμίνη D τους. 

Τέλος το φυλλικό οξύ που περιέχουν τα μανιτάρια παίζει σημαντικό ρόλο στη σύνθεση και επιδιόρθωση του DNA, εμποδίζοντας έτσι το σχηματισμό των καρκινικών κυττάρων από μεταλλάξεις στο DNA.
(Πηγή: National Library of Medicine)

2) Διαβήτης

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με διαβήτη τύπου 1, που καταναλώνουν τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, έχουν χαμηλότερα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 μπορεί να έχουν βελτιωμένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, λιπίδια και επίπεδα ινσουλίνης.

Μια κούπα ψητά μανιτάρια Πορτομπέλο (Portabella) ή μια κούπα τηγανητά μανιτάρια shiitake παρέχουν περίπου 3 γραμμάρια φυτικών ινών, τα οποία ωφελούν το πεπτικό σύστημα και μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου και μεταβολικού συνδρόμου. Αμερικάνοι επιστήμονες συνιστούν την κατανάλωση φυτικών ινών σε ποστότητα 21 έως 25 γραμμάρια  την ημέρα για τις γυναίκες και 30 έως 38 γραμμάρια την ημέρα για τους άνδρες.

3) Καρδιά

Η περιεκτικότητα των μανιταριών  σε φυτικές ίνες, κάλιο και βιταμίνη C συμβάλλει στην καρδιαγγειακή υγεία. Το Κάλιο και το νάτριο δρουν συνεργατικά στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Η κατανάλωση μανιταριών, τα οποία έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο και χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο, βοηθά στη μείωση της πίεσης του αίματος και μειώνουν κατ΄ αυτόν τον τρόπο  τον κίνδυνο υψηλής αρτηριακής πίεσης και καρδιαγγειακών παθήσεων.

Επιπλέον, η πρόσληψη  3 γραμμαρίων β-γλυκάνης ανά ημέρα μπορεί να μειώσει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα κατά 5% (το στέλεχος της ποικιλίας μανιταριού shiitake είναι μια ιδιαίτερα καλή πηγή β-γλυκάνης). (Πηγή: Today's Dietitian)

4) Ανοσοποιητικό σύστημα

Το Σελήνιο έχει επίσης βρεθεί ότι βελτιώνει το ανοσοποιητικό απέναντι σε λοιμώξεις, ενισχύοντας την παραγωγή των Τ-κυττάρων που εξοντώνουν τα καρκινικά κύτταρα, ενώ η βήτα-γλυκάνη που βρίσκεται στα κυτταρικά τοιχώματα των μανιταριών διεγείρει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα.

5) Διαχείριση βάρους και αισθήματος κορεσμού

Οι φυτικές ίνες παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαχείριση του βάρους δημιουργώντας ένα  αίσθημα κορεσμού στο πεπτικό σύστημα. Τα Μανιτάρια περιέχουν δύο τύπους διαιτητικών ινών σε κυτταρικά τοιχώματα, τις β-γλυκάνες και τη χιτίνη. Αυτές οι δύο ουσίες  αυξάνουν τη αίσθηση  κορεσμού και μειώνουν την όρεξη με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε χορτάτοι και να μειώνουμε έτσι τη λήψη επιπλέον θερμίδων!

Βιταμίνες και μέταλλα στα μανιτάρια

Τα μανιτάρια είναι μια τροφή πλούσια σε βιταμίνες Β όπως η ριβοφλαβίνη (Β2), το φυλλικό οξύ (Β9), η θειαμίνη (Β1), το παντοθενικό οξύ (Β5), και η νιασίνη (Β3). Οι βιταμίνες του συμπλέγματος βιταμινών Β βοηθούν το σώμα να πάρει ενέργεια από τα τρόφιμα, και βοηθούν τη δημιουργία ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Παράλληλα οι βιταμίνες Β  φαίνεται να είναι σημαντικές για την υγεία του εγκεφάλου, ενώ οι έγκυες γυναίκες συνιστάται να λαμβάνουν φυλλικό οξύ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, για την ενίσχυση της υγείας του εμβρύου.

Τα μανιτάρια είναι επίσης η μόνη φυτική τροφή που περιέχει βιταμίνη D. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι συνήθως μια καλή πηγή τροφής της βιταμίνης D, αλλά όσοι δεν καταναλώνουν κανένα ζωικό προϊόν (vegans),  μπορούν να  βρουν  στα μανιτάρια μια εναλλακτική πηγή αυτής της σημαντικής βιταμίνης. Αρκετά μέταλλα και ιχνοστοιχεία  που μπορεί να είναι δύσκολο να ληφθούν σε μια χορτοφαγική διατροφή, όπως το σελήνιο, το κάλιο, ο χαλκός, ο σίδηρος  και ο φώσφορος είναι διαθέσιμα στα μανιτάρια. (Πηγή: Journal of Chemistry)  

Τα μανιτάρια τέλος,  περιέχουν χολίνη, ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό που σχετίζεται με τον υγιή ύπνο, την κίνηση των μυών, τη μάθηση και τη μνήμη. Η χολίνη βοηθά στη διατήρηση της δομής των κυτταρικών μεμβρανών, στη μετάδοση των νευρικών ερεθισμάτων, στην καλή απορρόφηση του λίπους ενώ δρα ευεργετικά σε περιπτώσεις με  χρόνιες φλεγμονές. (Πηγή: National Library of Medicine)

Κατανάλωση άγριων μανιταριών - παρενέργειες

Τα μανιτάρια αποτελούν μέρος της ανθρώπινης διατροφής για αρκετούς αιώνες, ωστόσο είναι γνωστό ότι αρκετές ποικιλίες είναι τοξικές και επικίνδυνες για την υγεία του ανθρώπου. Η κατανάλωση άγριων μανιταριών που είναι τοξικά για τον άνθρωπο μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία και μερικές φορές ακόμη και το θάνατο. 
Για να αποφύγετε αυτούς τους κινδύνους, είναι καλύτερο να καταναλώνετε τα μανιτάρια που έχουν καλλιεργηθεί κάτω από κατάλληλες συνθήκες.

Η κατανάλωση β-γλυκάνης που περιέχουν τα μανιτάρια, θεωρείται ότι είναι ασφαλής για τους περισσότερους ανθρώπους, ωστόσο, δεδομένου ότι οι βήτα-γλυκάνες διεγείρουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού, αυτό μπορεί να είναι ένας κίνδυνος για άτομα με αυτοάνοσες ασθένειες όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο λύκος, το άσθμα, και η σκλήρυνση κατά πλάκας.

Για την επίτευξη καλής υγείας είναι σημαντική η υγιεινή διατροφή και μάλιστα με ποικιλία υγιεινών τροφών. Τα μανιτάρια είναι πολύτιμα αλλά δεν πρέπει, όπως άλλωστε καμία τροφή, να μονοπωλούν τη δίαιτα μας αλλά να την εμπλουτίζουν σε τακτά χρονικά διαστήματα.